Geçtiğimiz hafta sonunda Türkiye genelinde belirli günler olmak kaydıyla tüm Organize sanayi bölgelerinde (OSB) bir haftalık elektrik kesintisi olacağı bildirilmişti ve geçen sürede bu kesintiler icra edilmişti.

           Haliyle Türkiye genelinde sanayi ve üretim olarak, bölgemizde güneydoğunun üretim lokomotifi görevini gören sanayi şehri Gaziantep’te bu kesintiden nasibini aldı.

           Türkiye Elektrik İletişim A.Ş. (TEİAŞ) yaptığı açıklamada OSB’lere elektrik kısıtlamaları uyarısında bulunurken, yalnızca aydınlatma ve ısıtmada kullanabilecekleri enerji için izin verildiği bildirildi.

           Ayrıca Türkiye’den bazı yetkililerin İran’a giderek doğalgaz sorunu konusunda görüşmeler yapacakları da söylentiler arasında…

           Evet..

           Ortada bir sorun olduğu aşikar. Elbette bu sorun bir şekilde çözülecektir.

           Ancak bu sorunun faturası kime ya da kimlere kesilecek.

           Kesintiler nedeniyle pek çok işyeri ve fabrika çalışanlarına, çalışılmayacağını duyurdu ve kapanmalardan dolayı çalışılmayan günleri yıllık izinden kesmeye veya başka bir gün telafi çalışmasına karar verdiği bildirimlerinde bulundu.

           Anlaşılan o ki bu durumdan en çok zararlı çıkacak taraf her olumsuzlukta olduğu gibi yine işçi kesimi..

           Bu konuda işçi kesiminin mağduriyetine hep birlikte bakalım.

           Çok değil… kısa bir zaman önce pandemi döneminde bir çok kanun maddesi patronun insafına terk edilmişti.

           Ücretsiz izin uygulaması buna bir örnektir. İşveren tek taraflı bir karar ile işçileri ücretsiz izine çıkarabilmişti. Yine telafi çalışması uygulaması da işverenin takdirine bırakılmıştı. Hatta önceden 2 ay süreyle yapılan bu uygulama 20.03.2020 tarihinden itibaren 4 aya çıkarılmıştı.

           Elbette zaman zaman fabrikalarda üretimi aksatacak bir takım olumsuzluklar ve sorunlar olacaktır. Ülke genelinde olumsuz bir durum olur, pandemi olur, deprem olur, doğalgaz veya elektrik kesintileri gibi sebeplerden dolayı üretim sekteye uğrar ama bunun tek sorumlusu işçi olamaz.

İşçilerin böyle durumlardan olumsuz etkilenmemeleri için bilmeleri gereken bazı konular var.

           Mesela eğer elektrik kesintisi sırasında işveren, işçileri fabrikada bekletti ise ve işçi fabrikanın bahçesinde dahi beklediyse çalışmadan geçirdiği sürenin ücretini ödemekle yükümlüdür. Ancak işveren, işçileri eve gönderdi ise telafi çalışması yapma hakkına sahiptir.

           Telafi çalışması, zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi, işçinin yasal izin günleri dışında izin kullanması durumunda yapılabilir. Kanun telafi çalışması uygulamasını işverenin takdirine bırakmıştır. Ancak yine de uygulamada belirli sınırlar vardır.

           Bunlar;

• Çalışılmayan sürelerden sonra işin normale dönmesi durumunda tatil günleri haricinde en geç 4 ay içerisinde yaptırılmalıdır.
• Eğer işyerinde haftanın 5 günü çalışılıyor ve cumartesi-Pazar günleri çalışılmıyorsa bu iki gün tatil sayılacağından bu günlerde telafi çalışması yaptıramaz. Ancak hafta için 5 gün çalışıldığı günlerde en fazla 3 saat telafi çalışması yaptırabilir.
• Son olarak işveren; telafi çalışması yaptırırken işçiye hangi sebepten dolayı ve hangi günlerde talefi çalışması yapılacağını önceden yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.