Gaziantep’in birçok noktasında bulunan pasajlar, uzun yıllar insanların alışveriş yaptığı, sosyalleştiği ve kültürel buluşmalar gerçekleştirdiği mekanlar arasında yer alıyordu.
Birçok esnafa ev sahipliği de yapan, halk tarafından uzun yıllar gerek alışveriş gerekse kültürel açıdan tercih edilen pasajlar son yıllarda ise eski popülerliğini kaybetmeye başladı. Özellikle AVM’lerin hızla artması ve yaşanan ekonomik sıkıntılar, pasajların ziyaretçilerini, esnafın da müşterilerini azalttı.
Bir zamanların en işlek ve gözde alışveriş mekânları olan pasajlar ve esnafı eski günlerini arıyor. Şehrin büyümesi ve yeni alışveriş mekânlarının varlığının pasajları ikinci plana atmasıyla esnafın da işlerini olumsuz etkilemeye başladı.
Gaziantep'in tarihi pasajlarında faaliyet gösteren esnaf son aylarda büyük bir ekonomik sıkıntı yaşıyor. Bir yanda sürekli alanını genişleten AVM'ler diğer yandan ekonomik sıkıntılar esnafın işlerini durma noktasına getirdi.
Gaziantep’in 50 yıllık pasajlarından olan Söylemez Pasajı esnafı, pasajların kentin en işlek bölgesinde bulunmasına rağmen halktan eski rağbeti görmediğine dikkat çekiyor.
Birçok esnafın kepenk kapatma ile karşı karşıya kaldığına dikkat çeken esnaf, pasajların giderek azalan ziyaretçi sayısının, kapanan mağaza ve dükkanların esnafı günden güne mağdur ettiğini ifade ediyor.
Gaziantep’in tarihinde önemli yeri olan pasajlara ve esnafına sahip çıkılmasını isteyen esnaf, pasajdaki ürünlerin alışveriş merkezlerine göre daha uygun fiyata satıldığını belirtiyor.
Söylemez Pasajı Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Azak, pasajlara eski ilginin olmadığını, daha önceleri kent halkının yanı sıra yerli ve yabancı turistlerin mutlak uğrak mekânı olan pasajları en çok etkileyen sektörün ise AVM’ler olduğunu belirtti.
Gaziantep’in en eski alışveriş mekânlarından olan Söylemez Pasajı’nın 50 yıllık bir pasaj olduğunu dile getiren Azak, halk arasında pasaj kültürünün azaldığını söyledi.
Söylemez Pasajı esnafı son zamanlarda ekonomik sebeplerden dolayı eski canlılığını kaybettiğini ifade eden Azak, pasajın eski yoğunluğunu kaybettiğini ve eskisi kadar satış yapamadıklarını belirtti.
“Pasajlara eskiye göre rağbet azaldı”
Söylemez Pasajı’nın Gaziantep'in en eski pasajı olduğunu belirten Azak, “Pasajımız yaklaşık 50 yıllık bir tarihi pasajdır. AVM ve internet yokken pasajımız gözde mekanlar arasındaydı. Alışveriş mekanlarının da en gözdesiydi. Fakat şu anda internet alışverişinin bize çok büyük zararı var. Gayri resmi sayfalarda yapılan alışverişler bizi etkiliyor. Resmi olan sayfalarla ilgili bir sıkıntımız yoktur. Yine AVM’lerin şehir içerisinde yapılması ve düzensiz şekilde olması bizi bayağı olumsuz etkiledi. Şu anda pasajlara eskiye göre rağbet azaldı. Kan kaybettik ama elimizden gelen şekilde pasajımızı tanıtıyoruz. Esnafımızı ayakta tutmaya çalışıyoruz. Her gün elimizden geleni yapıyoruz.” dedi.
Gaziantep halkını pasajlara beklediklerini ve esnafına sahip çıkılmasını istediklerini belirten Azak, AVM ile pasaj kültürünün çok farklı olduğunu ifade etti.
“Esnaf siftahsız dükkân kapatıyor”
Ekonomik sıkıntıların da pasaj esnafını etkilediğine dikkat çeken Azak, “Dolar şu an stabil bir duruma geldi ama Rusya-Ukrayna arasındaki savaş bile bizim alışverişimizi etkiliyor. Çünkü insanlar tedirgin ve alışveriş yapmakta tedirginleştiler. Pandemi de bizi etkiledi. Pandemi, ekonomik kriz, savaş esnafımızı etkiledi. Esnafımızdan, ‘başkanım siftah etmedim, dükkânı siftahsız kapattım’ diyenler var. Esnafımız arasında siftah yapamayanlar var. Aidatlarını bile zor diyenler var. Sigorta ve BAĞ-KUR primleri arttı. Bin 50 lira olan BAĞ-KUR primi şu anda bin 500 lira oldu. Esnafımız aidatlarını, vergilerini ve kiralarını ödemekte zorlanıyor. Elektrik faturalarının aşırı derecede yüksek gelmesinden dolayı esnafımız sıkıntı çekmeye başladı. Esnafımız şu anda bayağı zor durumda. Fakat küçük esnaf ülkenin bel kemiğidir ve küçük esnafa özellikle pasaj esnafına sahip çıkmamız lazım. Çünkü en çok vergi veren küçük esnaftır.” ifadelerini kullandı.
“Esnafın bu hali nasıl olacak?”
Ekonomik sıkıntılar ve zamlar nedeniyle işlerinde büyük bir düşüş olduğunu söyleyen Sabri Uçar, “Şu an Söylemez Pasajı’ndaki esnafın durumu çok kötü. Çevren varsa iş yaparsın, yoksa burada ekmeğe muhtaç olursun. 40 metrekarelik bir dükkâna bin 500 lira dükkan kira veriyoruz. Fakat çoğu zaman kiramızı bile çıkaramıyoruz. İnternet üzerinden telefon alıp satıyorlar. Dün dükkânıma bir müşterim geldi, internet üzerinden 7 bin liraya bir telefon almış; telefonun ana kartı yanmıştı. Yanıma geldi ve ağlıyordu. İnternet sitelerinden alışveriş yapmayın, en güvenilir olan esnaftır, esnaftan alışveriş yapın. Şu anda ekonomi sıkıntımız var. Ekonomik sıkıntı bize yıprattı. Bugün aldığımız ürünün aynısını yarın alamıyoruz. Dolar yerinde durmuyor. Hepimizin altında araba var ama binemiyoruz. Çünkü akaryakıt fiyatları yüksek, işe gidip gelirken toplu taşıma aracı kullanıyoruz. Esnafın bu hali nasıl olacak? Esnaf vergisini, kira parasını nasıl ödeyecek? Geçen yıl 17 günlük kapanma vardı ama satışlarımız bundan daha iyiydi. Bu sene kapanma, yasak olmadığı halde satışlarımız yüzde 80 düştü. Siftah yapmadığımız günler oluyor. Dün para kazanmadan eve gittim. 5 litre ayçiçeği yağına 170 lira para verdim; yazık günah değil mi? Şu anda esnaf zor durumda, bu şekilde devam ederse birçok iş yeri kapanır.” diye konuştu.
“Esnafa sahip çıkmalıyız”
Alış veriş için sürekli AVM’ler yerine küçük esnafı tercih ettiğini belirten Mehmet Yalçın, “Müşteri olarak Söylemez Pasajı esnafından memnunuz. Gerçekten fiyatlar konusunda çok yardımcı oluyorlar, müşteri ile ilgileniyorlar. Çoğu yerde halen pahalılık devam ediyor. Ama pazarda bize gerçekten hem maddi hem de manevi olarak yardımcı olan esnaf var. Yeni nesil gençler bu tür pasajları pek bilmiyor olabilirler. Biz herkesi pasajlara yönlendirelim, esnafımız kazansın. Ben de esnafım; esnaf esnafın halinden anlar. Söylemez Pasajı tarihi bir yer, bu tür pasajlara sahip çıkılmalıdır. Herkese bu tür pasajlardaki esnaftan alışveriş yapmalarını tavsiye ederim.” şeklinde konuştu.
