Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı’nın Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından yüzde 8 KDV oranına tabi ürünlerin yer aldığı listede bulunan gıda maddeleri, KDV oranının yüzde 1 olduğu 1 sayılı listeye dahil edildi.
Temel gıda maddelerinde uygulanacak olan Katma Değer Vergisi’nin (KDV) yüzde 8'den yüzde 1'e düşürülmesiyle birlikte gıdadaki KDV indirimleri pazartesi gününden itibaren geçerli olmaya başladı.
Gıdada yüzde 1'lik KDV market fiyatlarını kısmen düşürdü. Ancak bazı marketlerin indirimden kaçtığı görüldü.
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan KDV indirimi, halkı gıda fiyatlarında haklı olarak indirim beklentisine soktu. Ancak daha önce kur artışını bahane ederek fahiş oranda zam yapan zincir marketler KDV indiriminden hemen önce fiyat yükseltip daha sonra ise “KDV indirimi” diyerek etiket fiyatlarını bir öncekine çektiği iddia ediliyor.
Kamuoyu, hükümetin halkın cebine göz diken bu fırsatçılara karşı daha caydırıcı tedbirler almasını ve denetimlerin artırılmasını istiyor.
Dolardaki artış gerekçesiyle birçok ürüne yapılan zamların geri çekilmemesi başta dar gelirliler olmak üzere her kesimi ciddi manada mağdur ediyor.
Fiyat artışları dayanılamayacak seviyelere kadar gelirken, vatandaşın alım gücü kalmadı. Özellikle gıda fiyatlarındaki artış ailelerin temel ihtiyaçlarını kısmasına neden olurken, KDV indirimi sonrasında da yapılan zamların geri çekilmediği ve indirimin yapılmadığı görülüyor.
KDV indirimi ile ilgili İLKHA’ya konuşan Gaziantep halkı, son aylarda başta temel gıda maddeleri olmak üzere elektrik, akaryakıt, doğal gazda yaşanan fahiş zamlar karşısında KDV’deki indirimin yetersiz ve zamlara çözüm olmadığını söyledi.
“Çok fazla da bir indirim olmadı”
KDV indiriminin çözüm olmadığını belirten terzi Memik Çelik, “Çok fazla da bir indirim olmadı. 22.95 yazan ürün bugün 22.90'a inmiş yani 50 kuruşluk bir indirim olmuş. Bu da çok tatmin edici bir durum değil. Bütçe açığı varsa hiç gerek yoktu. Ben terziyim bir eteği normal şartlarda 40 liraya dikiyordum. Şu an dükkan kirası 800 liradan 1200 liraya yükseldi. Dükkana elektrik faturası 250-300 lira arasında geliyordu, şu anda 600-700 lira arasında geliyor. Eteği 80 liradan dikmem gerekiyor, 80 liradan da etek diksem müşteri gelmez. Onun için durum çok kötü ve Allah sonumuzu hayır eylesin.” dedi.
“KDV indirimi çözüm değil”
Yapılan indirimin yeterli olmadığını ifade eden terzi Aydın Çelik, “KDV indirimi çözüm değil. Çünkü yetersiz kalacağını düşünüyorum. Aşırı zamlar geldi. Daha farklı çözümler üretmek daha güzel olur. Bu zamlar canımızı yakmaya başladı. Küçük bir esnafım; elektrik faturası çok yüksek geliyor ama kazancımız aynı ve bir yükselme yok. Emekçi olduğumuz için zam yapmıyoruz. Sadece emeğimizin karşılığını alıyoruz. Fakat buna rağmen alışverişimizin çoğunu kıstık. Açlık sınırına geldik. KDV indiriminin hiç olmazsa faydası olur, mutlaka olacaktır. Fakat yeterli bulmuyorum, daha farklı çözümlerin gelmesini istiyorum.” ifadelerini kullandı.
“Denetimler daha fazla yapılmalıdır”
KDV indiriminin fiyatlara yansımadığını belirten fabrika işçisi Kenan Çetin, “Şu anda devletimiz zaten bu konularla ilgili denetim yapıyor. Fakat denetimler yetersiz kalıyor. Alışveriş merkezleri, mağazalar kendi kafalarına göre zam yapıyorlar. Devleti görünce devletin gazabından korkup indirim yapıyorlar ama denetimden sonra tekrar zamlarını aynı şekilde devam ettiriyorlar.” şeklinde konuştu.
“KDV indirimi hiçbir şekilde fiyatlara yansımadı”
KDV indirimine rağmen zamların devam ettiğini belirten işsiz Mehmet Arslan, “KDV indirimi hiçbir şekilde fiyatlara yansımadı. Bir dönem dolar bayağı yükselmişti. Dolar yükseldikten sonra her şeye bayağı zam geldi. Elektrikten tutun gıdaya kadar giyim yani her şeye zam geldi ve hayat bayağı pahalı oldu. Dolar daha sonra düştü ama zamlarda herhangi bir düşüş olmadı ve halen de zamlar devam ediyor. Daha önce kilosunu 1 liraya aldığımız salatalığın kilosu şu anda 20 lira olmuş. Fiyatlar inanılmaz derecede yükselmiş. Vatandaş geçinemiyor ve çok zor durumda. Hayat önceden çok zordu ama şu anda imkansız olmuş. Bayağı bir sıkıntılı bir süreç başlamış. Özellikle asgari ücretle çalışan işçi nasıl geçinecek?” diye sordu.
“İndirim yeterli değil”
Halkın alım gücünün kalmadığını belirten işsiz Cengiz Doğan, “Her şeye zam geliyor. Gerçekten çok zor durumdayız. Ben şu anda çalışmıyorum, işsizim ve geçim zor. İş arıyorum ama bulamıyorum. Evim ise kira, maddi durumum iyi değil. Perişan haldeyiz. Allah yardımcınız olsun, her şeye zam geliyor. Millet ne yapsın? Elektrik, doğalgaz, su, ev kirası ne yapacağız? Çok zor durumdayım. Allah herkese yardım etsin, kolay değil.” diyerek hayat pahalığından ve zamlardan yakındı.
“Önce ürünlerin fiyatını yükseltiyorlar sonra da fiyatını düşürüyorlar”
Temel gıda ürünlerindeki KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e düşürüleceğinin açıklanmasının ardından bazı zincir marketler temel gıda ürünlerine zam yaptığını, KDV indiriminin yürürlüğe girmesiyle birlikte ise aynı marketlerin ‘”indirim” yaptıklarını iddia ettiğini belirten emekli Muharrem Sadık Uncuer ise şunları söyledi.
“Samimi esnaf yoktur. Ürünü daha yüksek fiyattan satmak için gerekirse ürünü satmıyor, biriktiriyor. Zabıtada hiç ilgilenmiyor. Gördüğüm kadarıyla denetim yok. Verdiğimiz paranın karşılığını alamıyoruz. Hiçbirine güven yoktur. İndirim nerede, inanmıyoruz. Önce ürünlerin fiyatını yükseltiyorlar sonra da ürünlerin fiyatını düşürüyorlar. Ürünlerin fiyatını 5 lira artırıyorlar sonra da 3 lira düşürüyorlar. Fakat yine kendileri kârda oluyor. Halka zulüm ediyorlar. Bu hak yemekten başka bir şey değil.”
“KDV indirimi zamların karşısında devede kulak”
Fiyatlarda indirim yerine daha çok artış olduğunu belirten emekli Cahit Kaya, “KDV indirimi bir çözüm olmaz. Artık dişlinin çarkları temelden bozuldu. Denetim olmadığı müddetçe hiçbir yere de varılmaz. İnsanların güveni de kalmadı. Etik değerleri olmayan bir toplum yetişiyor. Bunun da sebebi belli. KDV indirimi zamların karşısında devede kulak ve aldatmacadan başka da bir şey değil. Son zamlar Türkiye nüfusunun yüzde 5’i hariç yüzde 95'ini etkiliyor. Yüzde 5’ini mutlu ediyor ama geri kalan yüzde 95'i de aşırı derecede zamlardan etkilenmiş ve açlık sınırının altında yaşıyor. Emekliyim ve emekli maaşımla geçinemiyorum, geçinen de yoktur. Çünkü aldığımız para ve harcamamız belli.” diye konuştu.
