Ekonomik getirisinden dolayı son dönemlerde üreticinin rağbet gösterdiği fıstık, başta Gaziantep ve Şanlıurfa olmak üzere Türkiye'nin 30’a yakın ilinde üretiliyor. Türkiye'nin fıstık üretiminin yüzde 85'i ise, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde gerçekleştiriliyor.
Gaziantep Ticaret Borsası’nın (GTB) haziran ayı olağan meclis toplantısında, Türkiye genelinde bu yıl 388 bin ton Antep fıstığı rekoltesi beklenildiği belirtildi.
MHP Gaziantep Milletvekili Dr. Ali Muhittin Taşdoğan’ın konuk olduğu toplantıya Gaziantep Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, borsa başkanı Mehmet Akıncı ve meclis üyeleri katıldı.
Toplantıda konuşan MHP Gaziantep Milletvekili Dr. Ali Muhittin Taşdoğan, Antep fıstığının dünyada yetiştirildiği yerle özdeşleşen ve ismi ile anılan tek ürün olduğunu ifade etti.
“Antep fıstığına destek verilmeli”
Antep fıstığının endüstriyel tarım ürünü olduğunu belirten Taşdoğan, “Antep fıstığına destek verilmesi hususunda ürünümüzü tanıtırken, daha anlaşılır olması için ‘fındık gibi’ diyoruz. ‘O zaman fındığın hak ettiğini, Antep fıstığı da hak ediyor’ diyoruz. ‘Fındığa ürün bazlı destek veriliyor, neden fıstığa da vermiyorsunuz?’ diyoruz. Bu destekleri almamız gerekiyor.” dedi.
“Daha çok üretmemiz gerekiyor”
Antep fıtığının değerinin hızla artması gerektiğini belirten Taşdoğan, “Daha çok üretmemiz gerekiyor. Ben incelediğimde ABD’deki Antep fıstığının tamamının menşeinin Türkiye olduğunu gördüm. Buna rağmen ABD bizden daha fazla üretim yapıyor. Böylesi kıymetli bir üründen bahsediyoruz. Bu kıymetin anlaşılması için bu kıymeti üretenlere değer verilmesi gerekiyor. Bu işin lobisini oluşturmamız gerekiyor. Ürün bazlı destek birinci isteğimiz, o olmazsa kilogram başına destek talep ediyoruz. Hatta geçen yıllarda rakam söylüyorduk, bunları şimdi yeniden güncelleyebiliriz. Destek verildiği zaman hem üretici muhafaza edilmiş oluyor hem de devletin gelir kaybı azalıyor.”
Gaziantep fıstığında hasat sezonu yaklaşırken, Gaziantep Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, konu ile ilgili yaptığı açıklamada, Türkiye genelinde bu sene yaklaşık 388 bin ton Gaziantep fıstığı rekoltesi beklendiğini ifade etti.
Tiryakioğlu, Gaziantep Ticaret Borsası Antep Fıstığı Tahmini Rekolte Tespit Komisyonunun, 6 il, 23 ilçe ve 480 köyde yaklaşık bir aydır sürdürdüğü saha çalışmalarını tamamladığını belirtti.
Türkiye’nin bu artışla dünya Antep fıstığı üretiminde İran’ı geçerek ABD’nin ardından ikinci sıraya yerleşeceğini belirten Tiryakioğlu, bu sene ABD’de 500 bin ton, İran’da ise yaklaşık 200 bin ton bir rekolte öngörüldüğünü ifade etti.
Antep fıstığının bölgenin en önemli tarım ürünlerinin başında geldiğini anımsatan Tiryakioğlu, bu nedenle fıstık üretiminin artması, kalitesinin korunması ve ürüne katma değer sağlanması noktasında yapılan tüm çalışmaları çok önemsediklerini söyledi.
TÜİK verilerine göre Türkiye’de 3 milyon 662 bin dekar alanda Antep fıstığı yetiştiriciliği yapılmasına rağmen ekonomik anlamda yetiştiriciliğin 3 milyon 507 bin dekar alanda yapıldığında işaret eden Tiryakioğlu, Antep fıstığında üretimin en fazla yapıldığı illerin ise, Gaziantep, Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Kilis olduğunu dile getirdi.
Bu 6 ilin ülke toplam üretim alanının yüzde 96’sına sahip olduğunu da vurgulayan Tiryakioğlu, kalan yüzde 4’lük kısımda ise, diğer illerin üretim yaptığını kaydetti.
“Antep fıstığında tarihin en yüksek rekoltesi bekleniyor”
Rekolte tespit komisyonun haziran ayı boyunca Antep fıstığının en yoğun olarak yetiştirildiği 6 ilde 23 ilçe ve toplam 480 köyde, zorlu arazi ve iklim şartlarında incelemeler yaparak değerlendirmelerde bulunduğuna işaret eden Tiryakioğlu, şunları kaydetti:
“Tespit komisyonumuz tarafından fıstık bahçelerindeki periyodisite (bir yıl ürün verip, diğer yıl vermeme) durumu, erkek ağaç varlığı, hastalık, zararlı durumu, ağaçların gelişimi, sulama durumu, toprak işleme, gübreleme, budama şekli, taç hacimleri ve yaşları dikkate alınarak ağaç başına verimleri hakkında tahminler yapıldı. Raporda, ilçelere ait köylere verilen değerlerin ortalamaları alınarak ilçenin ortalama değeri bulundu. İlçelerin toplamı ise, illerin toplam rekolte değerini oluşturdu. Sonuç olarak rekolte tespit komisyonumuzca yapılan çalışma sonucunda 6 ilin genelinde erkek ağaç varlığı, hastalık ve zararlı durumu, bakım doğal afetlerden zarar görme ve ağaçların taç hacimleri göz önünde bulundurularak değerlendirmeler yapıldı. Komisyonumuzun çok titiz, yoğun ve özverili çalışmaları sonucunda hazırladığı rapora göre Türkiye genelinde toplam tahmini Antep fıstığı rekoltesinin 388 bin ton olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu rakam inşallah cumhuriyet tarihimizin en yüksek rekoltesini oluşturacak.”
İllere göre beklenen tahmini rekolteler hakkında da bilgiler veren Tiryakioğlu, “Bu sene yaklaşık olarak Şanlıurfa’da 156 bin ton, Gaziantep’te 148 bin ton, Siirt’te 33 bin ton, Adıyaman’da 22 bin ton, Kahramanmaraş’ta 8 bin ton ve Kilis’te ise, 4 bin ton tahmini rekolte elde edilmesi beklenmektedir.” ifadelerini kullandı.
Tiryakioğlu, uzun yıllar ortalamasına göre dünyada Antep fıstığı üretiminde 3’üncü sırada bulunan Türkiye’nin, 200 bin ton rekoltenin beklendiği İran’ı bu sene geride bırakarak, 500 bin ton rekolte beklenilen ABD’nin ardından ikinci sıraya yerleşeceğini kaydetti.
“Antep fıstığı artık endüstriyel bir üründür”
Rekoltenin yüksek olması noktasında üreticinin ve bu işin ticaretini yapanların rahat olmalarını isteyen Tiryakioğlu, “Biz ürünümüz için tüm dünyanın ilgisini buraya çekmek istiyoruz. En son yapılan dünya kuruyemişçiler konferansında da bunun hakkında açıklamalarda bulunduk. Dış pazarların alım için buraya yönelmesini istiyoruz. Antep fıstığı artık sadece kuruyemiş olarak tüketilen bir ürün değil aynı zamanda endüstriyel bir ürün inşallah ürünümüzü dünyaya en iyi, en değerli ve en karlı şekilde pazarlamaya çalışacağız.” diye konuştu.
Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Akıncı’da İpekyolu Kalkınma Ajansı’nın destekleriyle yapımı tamamlanan lisanslı deponun bu sene hasat sezonunda ürün kabulüne başlayacağını söyledi.
Fiziki olarak 10 bin ton depolama kapasitesine sahip olan deponun, Türkiye’de bir ilk olduğuna dikkat çeken Akıncı, lisanslı deponun tüm risklere karşı güvenli ve sağlıklı depolama imkânı sunacağını dile getirdi.
